الف) بنیان های مفهومی و مبانی نظری
1.  مهم‌‎ترین مفاهیم کلان اجتماعی و شبکۀ ارتباطی آن در قرآن (امت، مدینه، قریه، ملک، عمران...)
2.  ماهیت و چیستی امت/تمدن در قرآن (رویکرد تمدنی) 
3.  مولفه‌ها و شاخص‌های امت/تمدن در قرآن (رویکرد تمدنی)
4.  عوامل و عناصر نظم تمدنی در قرآن (معروف، تقوی، ایمان، عمل صالح، ...)
5.  مبانی هستی‌شناختی، انسان‌شناختی، و ارزش‌شناختی امت ـ تمدن در قرآن
6.  نسبت توحید و تمدن در قرآن

ب) روش‌شناسی فهم و تفسیر تمدنی قرآن
1.  روش‌شناسی فهم کلان‌پدیده‌های اجتماعی در قرآن
2.  روش‌شناسی مطالعات چندبعدی/چندرشته‌ای/ و چندساحتی در قرآن
3.  روش‌شناسی دیالکتیک نظر وعمل قرآن
4.  تشابه و تمایز روش‌شناسی تفسیر موضوعی با تفسیر تمدنی
5.  جایگاه روایات در تفسیر تمدنی قرآن کریم
6.  جایگاه عقل در تفسیر تمدنی قرآن کریم
7.  گونه‌های تفسیر قرآن به قرآن و کاربرد هر یک در تفسیر تمدنی از قرآن کریم
8.  روش‌شناسی فهم تمدنی تفاسیر اجتماعی (اعم از شیعه و سنی)
9.  روش‌شناسی جریان‌های تمدنی اسلامی (جریان مقاومت، جریان چپ اسلامی، جریان اخوان، جریان سنت‌گرا، جریان اسلام سیاسی، جریان قرآنیون)
10.  روش‌شناسی قرآنی تمدن‌پژوهان و نواندیشان مسلمان: منی ابوالفضل، مالک بن نبی، جابر العلوانی، فضل الرحمان مالک ...)
11.   سهم علوم مدرن (علوم انسانی و یا علوم پایه) در فهم و تفسیر تمدنی قرآن
12.  خلاءها و آسیب‌های روش‌شناسی جهان اسلام در فهم تمدنی قرآن

ج) مسئله‌های تمدنی امت اسلامی (امکان و فرایند ساخت)
1.  ‌ قرآن و تنوع مسلمانان (تنوع قومی، زبانی، دینی و مذهبی) 
2.  قرآن و عدالت در سطح تمدن اسلامی 
3.  قرآن و فضیلت‌های جامعۀ تمدنی در جهان اسلام 
4.  قرآن و نظم تمدنی جهان اسلام
5.  قرآن و همزیستی/صلح تمدنی 
6.  قرآن و مقاومت در سطح جهانی و تمدنی
7.  قرآن و دولت تمدنی 
8.  قرآن و علوم تمدنی مسلمانان 
9.  قرآن و خانوادۀ تمدنی 
10.  قرآن و فرهنگ معاصر جهانی (توجه به فرهنگ دیجیتال)
11.  قرآن و فرایند صیرورت و صورتبندی تمدن (رویکرد اقتدارگرا یا رویکرد فرهنگ‌گرا) 
12.  قرآن و چالش‌های معاصر تمدنی مسلمانان

نخستین همایش بین المللی «امت ـ تمدن در قرآن» بر سه محور «مبانی و مفاهیم تمدنی در قرآن»، «روش‌شناسیِ فهم تمدنی قرآن»، و «مسائل تمدنی جهان اسلام» تمرکز خواهد داشت. در این همایش محققان و پژوهشگران مسلمان در کشورهای مختلف اسلامی در باره مصالح و منافع کلان دنیای اسلام گفتگوهای قرآنی خواهند داشت. این گفتگوها فرصتی را فراهم خواهد کرد تا نخبگان تمدنی همدلانه در بارۀ اکنون و آینده امت اسلام به گفتگو بنشینند تا شاید از رهگذر خوانش تمدنی از قرآن، چشم‌اندازی متفاوت برای آیندۀ امت اسلام ترسیم شده و راهی موثر و منسجم برای صلح، همزیستی، و ایستادگی مسلمانان تعیین گردد.